Premier De Croo op 22-08-2022: "De komende 5 tot 10 winters gaan moeilijk zijn!"

Where is climate change when you need it?

Premier Alexander De Croo (Open VLD) voorspelt economisch moeilijke tijden door de hoge energieprijzen. Volgens hem kunnen "de komende 5 tot 10 winters" daarom moeilijk zijn. Premier Alexander De Croo (Open VLD) was maandag op stage bij transportbedrijf ICO Terminals in de haven van Zeebrugge. Een initiatief van de Vlaamse werkgeversorganisatie Voka. In een toespraak had de topman van Voka, Hans Maertens, het over "donderwolken boven de Vlaamse economie" en "zwarte sneeuw" voor veel bedrijven, door de energieprijzen die door het dak blijven gaan. De Croo pikte in op wat Maertens zei: "De komende vijf à tien winters gaat het moeilijk zijn. In een aantal sectoren is het echt moeilijk om met die hoge energieprijzen om te gaan. We volgen dat van nabij, maar we moeten transparant zijn: de komende maanden zullen moeilijk worden, de komende winters zullen moeilijk worden. Daar moet je vanuit gaan. Hope for the best, prepare for the worst. Als het dan uiteindelijk beter meevalt, is het toch goed dat we voorbereid waren."

Westerse sancties tegen Rusland schaden hoofdzakelijk het Westerse bedrijfsleven

Het Westen zélf lijkt de partij te zijn die het meest wordt benadeeld door de sancties die het heeft opgelegd aan Rusland. Zoals bekend worden de VS, het VK en de EU geconfronteerd met een inflatiegolf met recordhoogtes. En in dezelfde zin stort het bedrijfsleven in de landen van het collectieve Westen in. De bedrijfsverliezen als gevolg van het einde van de aanwezigheid van enkele Westerse bedrijven op de Russische markt zijn buitengewoon aanzienlijk en veroorzaken ernstige problemen voor de economie van vele landen met verliezen die tot exorbitante bedragen oplopen.

Naar schatting hebben Amerikaanse, Europese, Britse en Japanse bedrijven sinds februari al meer dan 70 miljard dollar verloren. De verliezen zijn een gevolg van de sanctiepakketten die Westerse landen aan Moskou hebben opgelegd naar aanleiding van de start van de speciale militaire operatie in Oekraïne. Veel bedrijven trokken zich terug uit Rusland of bevroren hun activiteiten.

Zoals verwacht, is de energiesector de meest getroffen sector, waarvan de verliezen worden geschat op bijna 55 miljard dollar, wat een reeks gigantische problemen voor de Westerse samenlevingen veroorzaakt. De betrekkingen tussen Rusland en West-Europa in de energiesector zijn altijd al een centraal strategisch punt geweest in het internationale economische evenwicht en lijken nu meer dan ooit bedreigd. Andere sectoren bevinden zich echter ook in vergelijkbare situaties.

De markten voor landbouwgrondstoffen, levensmiddelen en tabak boeken verliezen van bijna 8 miljard dollar. In dezelfde zin is er in de technologie- en IT-sector al 5 miljard dollar aan verliezen opgebouwd. En er is ook de vitale banksector, waarvan de neveneffecten van anti-Russische financiële dwangmaatregelen al hebben geleid tot een verlies van 3,7 miljard dollar - het grootste deel van dit bedrag behoort toe aan de Société Générale, de enige bankgroep die Rusland volledig heeft verlaten tot dusver.

Wat specifiek de energiesector betreft, waren de meest getroffen Europese en Britse bedrijven BP, Linde, Uniper en Total Energies, wier activa voor miljarden dollars werden geschaad als gevolg van de opschorting van de Nord Stream 2-gaspijpleiding en andere Russische Europese samenwerkingsprojecten. Het proces van de ontkoppeling van de Russische en Europese energiemarkten zal niet zo gemakkelijk worden voltooid, omdat decennia van samenwerking niet zomaar van de ene dag op de andere onderbroken en vervangen kan worden.

Zo blijft BP, dat in februari zijn onvoorwaardelijke terugtrekking uit de Russische markt aankondigde, nog steeds een van de belangrijkste partners van Rosneft en bezit het 19,75% van zijn aandelen. Het proces van ontkoppeling is echter geleidelijk gevorderd. BP zelf maakte een verlies bekend van meer dan 25 miljard dollar door de bevriezing van haar activiteiten in Rusland, wat wijst op het einde van de samenwerking in de nabije toekomst.

Amerikaanse en Japanse energiebedrijven gaan in dezelfde richting. ExxonMobil, Mitsui & Co en Mitsubishi Corporation waren enkele van de bedrijven die de afgelopen maanden de meeste verliezen leden, voornamelijk als gevolg van de effecten die de dwangmaatregelen hadden op de Sakhalin-I- en Sakhalin-II-projecten. Uiteraard werden ook andere energiebedrijven getroffen door de Westerse sanctiepakketten, zij het op kleinere schaal, met een scenario van algemene verliezen voor de bedrijven in deze sector.

Voor Rusland zijn de tekorten echter veel kleiner en impliceren ze bijna nooit echte verliezen, maar marktherstructureringen. Op het gebied van energie blijft de Russische olie- en gasproductie sterk en actief, onaangetast door het vertrek van de Westerse bedrijven. Het terugtrekken van deze bedrijven maakt plaats voor andere markten, zoals de Chinese en Indiase, die zich de afgelopen maanden hebben onderscheiden in de zoektocht naar Russische olie en gas. Ondertussen verliezen Westerse bedrijven belangrijke bevoorradingsbronnen die niet gemakkelijk kunnen worden vervangen.

Wat betreft marktsectoren waarin de Russische consumptie interessant was voor Westerse bedrijven, zijn er nog minder verliezen. De bedrijven die zich uit Rusland terugtrokken, lieten daar hun fysieke productiestructuren achter, die door Moskou konden worden gebruikt, met nieuwe werkgelegenheid voor de Russische bevolking, interne circulatie van kapitaal en economische vooruitgang.

McDonald's verloor bijvoorbeeld meer dan een miljard dollar door de naleving van de Westerse anti-Russische maatregelen, maar de terugtrekking uit de lokale markt maakte plaats voor de nationalisatie van de productiestructuren van het bedrijf, en er werd een Russisch nationaal bedrijf opgericht om fastfood te verkopen aan Russische burgers. Hetzelfde gebeurt momenteel met andere Westerse bedrijven die de Russische markt hebben verlaten. Kortom, het Westen verloor een rijke consumentenmarkt en gaf Moskou alle noodzakelijke middelen om de Russen zélf te gaan voorzien van 'Westerse' goederen en diensten.

In de praktijk betekent dit alles een gigantische schade voor het Westerse bedrijfsleven. Ondernemers lijken niet te zijn geraadpleegd door staatshoofden over de vraag of sancties al dan niet in hun belang zijn. Ursula von der Leyen is inmiddels legendarisch wat betreft haar voortvarendheid met het ene EU-sanctiepakket na het andere. Dom, dommer, domst! De maatregelen werden eenvoudigweg eenzijdig opgelegd om te voldoen aan de geopolitieke plannen van de NAVO, zonder rekening te houden met de mening van bedrijven die banen scheppen voor Westerse burgers. Momenteel zijn er nog steeds plannen om de toegang van Russische burgers tot Europa volledig te verbieden, wat volgens schattingen zal leiden tot verliezen van meer dan 20 miljard euro, waardoor de hele Europese interne markt zal worden geschaad.

Nu de inflatie door het dak gaat doordat de EU de Europese economie gesloopt heeft, eerst met onzinnige lockdowns en nu met de door de VS gedicteerde sancties tégen Rusland, roepen de domme neoliberale economen dat je de inflatie moet gaan bestrijden met renteverhogingen door centrale banken. Maar, daardoor ontstaat er een onoverbrugbaar probleem. Neem nu bijvoorbeeld Italië dat eind 2021 worstelde met een staatsschuld van ongeveer 150 procent van het bbp, na Griekenland (méér dan 190 procent) de hoogste in de Europese Unie. Nu de rente stijgt, zal de financiering van deze schuld steeds problematischer worden. Indien de Europese Centrale Bank (ECB) speculeert over nog méér renteverhogingen in de tweede helft van het lopende jaar waarschuwen financiële analisten voor een nieuwe schuldencrisis in de eurozone.

Italië is extra kwetsbaar omdat de ECB haar stimuleringsprogramma’s dreigt terug te draaien door de rente te verhogen en de aankoop van obligaties, waarmee de buitensporige schuld van Rome wordt gefinancierd, stop te zetten. Ook de politieke situatie in Italië brengt de markten niet tot rust. Het aftreden van Mario Draghi als hoofd van de Italiaanse regering in juli 2022 leidde tot het uiteenvallen van de coalitie van nationale eenheid en tot een politieke crisis die de toch al verhoogde risico’s voor de Italiaanse economie nog vergroot. Als Italië in gebreke blijft of uit de monetaire unie stapt, zou dat enorme gevolgen hebben voor de Europese eenheidsmunt, die met de grootste crisis sinds haar ontstaan kan worden geconfronteerd.

In feite zullen de sancties van het collectieve Westen - als ze niet worden teruggedraaid - de wereld in een wereldwijde recessie storten. De Westerse landen zullen zélf het hardst worden getroffen. Waarschijnlijk zal vroeg of laat de EU zelfs imploderen en zullen er over 10 jaar - na de vergiftiging van het volk met hun vaccins, de koude, de honger en andere ontberingen - nog maar weinig burgers over zijn om in te schatten hoe 'moeilijk' die winters wel waren. Daarnaast is als gevolg van het ondoordachte en zelfdestructieve sanctiebeleid van de EU de gemiddelde 'jaarfactuur' voor gas en elektriciteit van vorige jaar nu een 'maandfactuur' geworden. Een gemiddeld gezin betaalt bij de huidige energieprijzen 12.000 euro per jaar. Dat is twaalf keer méér dan vorig jaar. Om te voorkomen dat dit rampscenario zich werkelijk voltrekt, moeten het bedrijfsleven én de gezinnen mobiliseren om het einde van de EU-sancties tégen Rusland te eisen. Maar, wanneer is de EU ooit op haar stappen teruggekeerd? Maar, na 20 jaar dwaas economisch beleid kan dit er écht niet meer bij. Het is duidelijk dat we wéér niet voorbereid waren en dat er - buiten het provoceren van de Russische beer - géén plan was. En is het intussen al niet te laat voor nieuwe 'plannen'?