Een Gestapo-ondervrager stelde Titus Brandsma de volgende vraag: "Waarom verzet uw Kerk zich tegen de Nationaal Socialistische Beweging?"

Titus Brandsma (geboren Anno Sjoerd Brandsma te Oegeklooster bij Bolsward, 23 februari 1881 – Dachau, 26 juli 1942) was een Nederlandse Karmelietenpater, hoogleraar en publicist uit Friesland. In de Tweede Wereldoorlog verzette hij zich tegen Duitse maatregelen. Hij vond in het concentratiekamp Dachau de dood, in 1985 werd hij als martelaar door de Rooms-Katholieke Kerk zalig verklaard.

Tijdens de opkomst van het nationaalsocialisme in Duitsland, is Titus Brandsma in de jaren `30 op de gebieden van het Katholiek onderwijs en de Katholieke pers een naaste medewerker van Aartsbisschop de Jong geworden. Na mei 1940 krijgt hij in deze hoedanigheid eerst te maken met ondermijnende maatregelen van de Duitse bezetter die gericht zijn tegen het Katholiek onderwijs. Er volgen kortingen op salarissen van religieuzen waardoor scholen in hun bestaan worden bedreigd. Dan volgt ook de opdracht om joodse kinderen de toegang tot de scholen te ontzeggen. Vanuit zijn functie als voorzitter van de Bond voor Hoger en Middelbaar onderwijs leidt hij het verzet tegen dit onderwijsbeleid.

Bij de R.-K. Journalistenvereniging is Titus sinds 1935 betrokken als geestelijk adviseur. In die functie reist hij in 1941 langs de redacties en directies van de Katholieke dagbladen om het standpunt van de bisschoppen mee te delen dat NSB-advertenties en -artikelen niet in overeenstemming zijn te brengen met een Katholieke signatuur. Deze behoren in het vervolg te worden geweigerd.

Het antwoord van de Duitse bezetter laat niet lang op zich wachten. Maandag 19 januari 1942 wordt Titus Brandsma door de Gestapo gearresteerd op verdenking van sabotage en samenzwering en naar de gevangenis van Scheveningen gebracht. Daar wordt hij enige weken ondervraagd op het bureau van de Sicherheitsdienst op het Binnenhof in den Haag. In deze periode schrijft hij het geschrift 'Mijn Cel, dagorde van een gevangene' en op last van de Gestapo een verweerschrift over de vraag: 'Waarom het Nederlandse volk en met name het Katholieke volksdeel zich verzet tegen de Nationaal Socialistische Beweging?'

Na enige weken, op 12 maart, wordt Titus naar het doorgangskamp Amersfoort gebracht, waar honger is en mishandelingen aan de orde van de dag zijn. Hieraan lijdt het zwakke gestel van Titus ernstig. Op 28 april vertrekt hij dan ook verzwakt uit Amersfoort. Via een kort verblijf in Scheveningen gaat hij verder op transport naar de strafgevangenis in Kleef, om na enige weken naar het concentratiekamp Dachau te worden vervoerd. Hier wordt Titus stelselmatig ernstig mishandeld. Net als in de andere gevangenissen laat hij bij mensen echter een onuitwisbare indruk van Godsbetrokkenheid en goedheid achter.

Op 19 juli wordt Titus opgenomen in het Revier van het concentratiekamp Dachau. Een anonieme bron meldt dat er experimenten op hem zijn uitgevoerd: ‘Hij is vernederd en onteerd’. Na enige dagen raakt Titus Brandsma bewusteloos en wordt met een dodelijke injectie ‘abgespritzt’ op 26 juli 1942.