De Orthodoxe Patriarchaten tussen twee vuren: KGB - CIA

De Amerikaanse vice-president Joe Biden bracht op 23 november 2014
een bezoek aan de 'groene' patriarch Bartholomeüs

In de Koude Oorlog zagen zowel de KGB als de CIA religie als een materieel instrument om hun politieke agenda's te verwezenlijken. Hoewel ze zich schijnbaar op verschillende politieke vlakken bevonden, pasten ze beiden een vergelijkbare methode toe om religie te manipuleren. Beiden zagen religie slechts als een aardse instelling die uitgebuit kon worden om bepaalde bevolkingsgroepen te controleren; geen van beiden beschouwden het als Waarheid of als een werkelijk spirituele realiteit. Om de huidige spirituele ziekte binnen het Oecumenisch Patriarchaat [en binnen de Katholieke Kerk] te begrijpen, is het noodzakelijk om zich te realiseren, dat de crisis al méér dan een eeuw geleden begon. Het is van het grootste belang om, althans tot op zekere hoogte, de historische context te begrijpen.

Het is zondermeer waar dat de KGB haar agenten en handlangers in de Orthodoxe patriarchaten gebruikte om hun eigen organisatie te ondersteunen. Maar, de CIA was niet 'Roomser' dan de Paus en deed net hetzelfde. Beide geheime diensten hielden ervan om zwakke en gecompromitteerde personen op hoge posities te plaatsen. Beide deden hun best om de patriarchaten te ondermijnen, elk op hun eigen manier. De misdaden van de KGB jegens het Russisch-Orthodoxe Patriarchaat zijn bekend en goed gedocumenteerd. Die van de CIA jegens alle orthodoxe patriarchaten zijn echter minder bekend – ongetwijfeld omdat ze tot op de dag van vandaag voortduren.

Het verhaal begint echter niet met de bemoeienissen van het Amerikaanse regime, maar gaat verder terug tot het Britse Rijk. Dit had grote invloed, zowel vóór als na de Eerste Wereldoorlog, niet alleen in Rusland, waar hun agenten Raspoetin vermoordden, maar ook in het Midden-Oosten en het Nabije Oosten. Zo waren er Britse geheime operaties in Cyprus, Griekenland, Egypte, Palestina en het olierijke Irak en Iran, en ook in het Patriarchaat van Constantinopel.

Opmerkelijk is dat het Britse Rijk een grote slag sloeg bij het rekruteren van een zeer ambitieuze Griekse carrière-geestelijke genaamd Meletios Metaksakis (1871-1935). Eerst werd hij als jonge prediker in 1908 uit het Heilige Land verdreven vanwege 'activiteiten tegen het Heilig Graf'. Vervolgens bezocht Meletios in 1909 - volgens historicus Alexander Zervoudakis (een ambtenaar van het Britse Ministerie van Defensie - 1944-1950) - zijn volgende lokale 'kerk' op Cyprus. Daar werd hij, samen met andere nominaal 'orthodoxe' geestelijken, lid van een Britse Vrijmetselaarsloge. Het jaar daarop werd hij daar metropoliet en in 1912 probeerde hij patriarch van Constantinopel te worden. In plaats daarvan werd deze vrijmetselaar 'aartsbisschop' van Athene, zijn derde lokale 'kerk'. Pas nadat hij in januari 1922 uit Griekenland was verdreven, werd hij uiteindelijk geïnstalleerd als 'patriarch' van Constantinopel, zijn vierde lokale 'kerk', nadat er door 'sponsors' steekpenningen ter waarde van £100.000 waren betaald. Hij is de enige man in de geschiedenis van de Oosters-Orthodoxe Kerk die achtereenvolgens de functie van 'patriarch' van drie autocefale 'kerken' heeft bekleed.

Als 'aartsbisschop' van Athene stichtte Meletios het 'Griekse aartsbisdom van Noord-Amerika' waarmee hij de eenheid van de orthodoxe rechtsmacht aldaar vernietigde. De stichting van een puur Grieks etnisch bisdom in Amerika door 'aartsbisschop' Meletios werd het eerste in een hele reeks die de Orthodoxe diaspora etnisch verdeelde. Zo breidde hij dit beleid later uit naar West-Europa en Australië, en andere lokale 'kerken' volgden het slechte voorbeeld. Toen hij nog 'aartsbisschop' van Athene was, bezocht hij ook Groot-Brittannië om gesprekken te voeren tussen de Anglicaanse staatskerk en zijn patriarchaat. In december 1921 informeerde de Griekse ambassadeur in Washington de autoriteiten in Thessaloniki dat 'aartsbisschop' Meletios, in functie, had deelgenomen aan een Anglicaanse dienst, zich met de Anglicanen in gebed had gebogen, hun altaar had gekust, had gepreekt en later de aanwezigen had gezegend [Dit is identiek aan de exploten van Robert Francis Prevost en King Charles enkele weken geleden!].

In 1922 gaf de synode van zijn patriarchaat zelfs een encycliek uit waarin de geldigheid van de Anglicaanse ordes werd erkend – vermoedelijk in ruil voor opnieuw £100.000 aan steekpenningen. Al snel, in juni van dat jaar, vond op initiatief van patriarch Meletios een 'pan-orthodox congres' plaats in Istanbul. Hier promootte hij, onder de weinige aanwezigen, Westerse beleidslijnen zoals de invoering van de Katholieke kalender. Hij beweerde ook, als een soort 'oosterse paus', dat alle orthodoxe 'kerken' in de Westerse wereld onder zijn eigen (vrijmetselaars) jurisdictie moesten vallen.

Tegelijkertijd kon de steun van patriarch Meletios aan de Renovationisten in Rusland tegen patriarch Tichon en de legitieme Kerk ongetwijfeld alleen maar door Westerse geheime diensten worden gepland. (Parallel hieraan waren de aanvallen van het Vaticaan op de Russisch-Orthodoxe Kerk door hun gezant D'Herbigny, die toen ook plaatsvonden). Waarom zouden de Renovationisten anders ook steun hebben gekregen van modernistische half-orthodoxe splintergroepen, met name in Parijs en New York?

Het beleid van patriarch Meletios leidde tot schisma's en bloedige confrontaties op straat, waaraan hij zelf niet ontkwam. Zijn modernistische hervormingen van het patriarchaat vielen niet in de smaak bij de gelovigen. In Istanbul vonden ernstige incidenten plaats, waarbij de verontwaardigde orthodoxe bevolking de appartementen van de patriarch plunderde en hem fysiek mishandelde. Kort daarna, in september 1923, werd hij gedwongen Istanbul te verlaten en afstand te doen van de patriarchale troon. Maar de schade was al aangericht.

Zo'n nieuw en volstrekt on-canoniek beleid als dat van een 'oosters pausdom', aangestuurd vanuit Istanbul, moet ook bedacht zijn door Westerse, vermoedelijk Britse, geheime diensten. Deze agenten zouden hebben vertrouwd op het advies van hun collega-vrijmetselaars en medewerkers van het Britse Rijk in de Anglicaanse staatskerk. Het was zeker niet bedacht door orthodoxe canonisten. Zo kwamen de orthodoxe patriarchaten klem te zitten tussen de vrijmetselaars en de atheïsten. Geen wonder dat hun leven zo zwaar was en dat er verdeeldheid werd gecreëerd zoals in de oude kalenderscheuring van de jaren twintig in Griekenland en in de diaspora.

De Tweede Wereldoorlog eindigde in 1945, en onmiddellijk begonnen de Verenigde Staten en de Sovjet-Unie te wedijveren om het leiderschap in de naoorlogse wereld. De Sovjets trokken zoveel mogelijk landen in hun invloedssfeer. Intussen namen de Verenigde Staten de Trumandoctrine over, een buitenlands beleid gebaseerd op het wereldwijd indammen van het communisme. De orthodoxie werd één van de vele verlengstukken van de Koude Oorlog. Terwijl de Sovjets probeerden het Patriarchaat van Moskou te gebruiken om de andere orthodoxe 'kerken' te beïnvloeden en het communisme te steunen, steunden de Verenigde Staten het Oecumenisch Patriarchaat als een pro-westers tegenwicht.

Na de val van het Britse Rijk na de Tweede Wereldoorlog - vrijwel failliet - droegen Groot-Brittannië en zijn geheime diensten het Midden-Oosten en het Nabije Oosten, inclusief het Patriarchaat van Constantinopel, over aan de Amerikaanse invloedsfeer. Zo begon de CIA zich al snel te bemoeien met de zaken van het Patriarchaat van Constantinopel, duidelijk zichtbaar vanaf 1948, toen het Patriarchaat Maximos V ten val bracht. Patriarch Maximos had nauwe banden met de Russisch-Orthodoxe Kerk [Vergelijk dit met de zogenaamde 'abdicatie' van Paus Benedictus XVI die ook nauwe banden van Moskou onderhield en mogelijk de Toewijding van Rusland aan het Onbevlekte Hart van Maria aan het voorbereiden was.] en steunde de Amerikaanse plannen op de Balkan niet - plannen die pas in de jaren negentig van de 20e eeuw vruchten begonnen af te werpen, nadat Rusland onder de alcoholistische Jeltsin was geneutraliseerd.

Na de val van patriarch Maximos kregen de verwesterde Griekse geestelijken onmiddellijk steun van de CIA en vervingen ze de rechtmatige patriarch door de vrijmetselaar Athenagoras (Spyrou), die een goede opleiding in de Amerikaanse politiek had genoten, aangezien hij 'aartsbisschop' van de Phanar in de VS was geweest. Patriarch Maximos zelf overleefde de door de VS georkestreerde staatsgreep nog 24 jaar en leefde tot 1972 in ballingschap in Zwitserland.

Op dezelfde manier begon de CIA in de jaren negentig van de 20e eeuw nog andere dwazen in te zetten in haar strategie om de Russisch-Orthodoxe Kerk in de rug te steken. Eerst stuurden ze grote aantallen van hun eigen sektarische 'missionarissen' naar de uitgehongerde ex-Sovjetburgers (die uitgehongerd waren omdat Jeltsin de juwelen van de Russische industrie had geprivatiseerd, d.w.z. aan zijn handlangers had verkocht) die een dollar per keer uitbetaald kregen om naar hun propaganda te komen luisteren. Vervolgens stuurde ze bekeerlingen via het Vaticaan van de Poolse paus Johannes Paulus II dat door de CIA bestuurd werd. Hier gebruikte ze met name de pro-nazi Galicische Uniaten om West-Oekraïne proberen te ondermijnen, dat Polen weer terug wilde. Tegelijkertijd organiseerde de CIA de bombardementen op Servië via hun NAVO-pionnen en gebruikte de CIA later hun EU-pionnen in Brussel - naast het NAVO-hoofdkwartier - om Roemenië, Bulgarije en Cyprus over te nemen, net zoals ze in 1981 al met Griekenland hadden gedaan.

Ondanks alle pogingen om de groei van de Russisch-Orthodoxe Kerk te manipuleren en te vertragen (wat de CIA ook deed met het Patriarchaat van Constantinopel en zijn satellietstaten in Finland, Frankrijk en verschillende immigrantengroepen in de VS) groeide de Russisch-Orthodoxe Kerk vanaf 1985 snel.

Net zoals tsaar Nicolaas II in 1917 aan de ene kant werd afgezet door de Duitse vijand en aan de andere kant door zijn zogenaamde 'bondgenoten' Groot-Brittannië, Frankrijk en de VS (die koste wat kost een Russische overwinning wilden voorkomen), zo wordt de Russisch-Orthodoxe Kerk vandaag de dag nog bedreigd door zowel de restanten van het KGB-atheïsme als het CIA-atheïsme.