Robert Francis Prevost probeert het Filioque met een voetnoot te elimineren

Robert Francis Prevost heeft een nieuwe, ketterse 'Apostolische Brief' uitgegeven met de titel In unitate fidei ("In de eenheid van het geloof"), waarin hij Christenen oproept tot een hernieuwde "dialoog" en "eenheid". Het document, dat zondag werd uitgegeven om de 1700e verjaardag van het Concilie van Nicea te vieren, bevat de gebruikelijke brabbeltaal over de "gedeelde fundamenten" van het Christelijk geloof. Volgende week vrijdag zullen Robert Francis Prevost en de controversiële, groene, orthodoxe patriarch Bartholomeus een bezoek brengen aan Nicea, in de buurt van het huidige Iznik in Turkije.

Credo in pluralitatem Ecclesiarum

In de nieuwe brief schrijft Robert Francis Prevost dat Christelijke eenheid niet gaat over "terugkeren" naar het verleden, maar over "een oecumene die naar de toekomst kijkt, die verzoening zoekt door middel van dialoog." Hij spreekt zelfs - in tegenstelling tot het geloof in de Éne Kerk die door Christus gesticht is - van een "huidige status quo van de verscheidenheid van kerken en kerkelijke gemeenschappen". Volgens Robert Francis Prevost "moeten we daarom de theologische controverses die hun bestaansreden hebben verloren achter ons laten om een gemeenschappelijk begrip te ontwikkelen en, meer nog, een gemeenschappelijk gebed tot de Heilige Geest, zodat Hij ons allen samenbrengt in één geloof en één liefde".

De stille verdwijning van het Filioque

De 'Apostolische Brief' presenteert de Niceno-Constantinopolitaanse Geloofsbelijdenis zoals die door de schismatieke Orthodoxen wordt gebeden, met weglating van het Filioque: "Ik geloof in de Heilige Geest, de Heer, de schenker van leven, die van de Vader uitgaat, die met de Vader en de Zoon wordt aanbeden en verheerlijkt, die door de profeten heeft gesproken".

De manipulatieve voetnoot 10 zegt dat "de uitspraak 'en voortkomt uit de Vader en de Zoon (Filioque)' niet voorkomt in de tekst van Constantinopel; het werd in 1014 door Paus Benedictus VIII in de Latijnse Geloofsbelijdenis ingevoegd en is een onderwerp van de orthodox-katholieke dialoog."

De historische waarheid wordt door de leugenachtige voetnoot van Prevost onder het tapijt geveegd

Drie synoden van Toledo (400, 447, 589) keurden het Credo goed waarin staat dat de Heilige Geest "voortkomt uit de Vader én de Zoon". Het werd bevolen om in de liturgie gezongen te worden en werd standaard in de Mozarabische ritus. Van daaruit verspreidde het zich naar de Gallicaanse liturgie. In 809 riep Karel de Grote een synode bijeen in Aken, Duitsland, waar theologen - vooral Theodulf van Orléans - het Filioque verdedigden als een integraal onderdeel van het Christelijk Geloof.

Rome had dezelfde doctrine, maar bad het Credo helemaal niet tijdens de Mis. In 1014 kwam Keizer Hendrik II naar Rome om gekroond te worden en was verbaasd dat daar tijdens de Mis geen Credo werd gezongen. Daarom introduceerde Paus Benedictus VIII het Credo van Nicea mét het Filioque in de Romeinse liturgie.

De theologie achter het Filioque

Het Filioque blijft de noodzakelijke en passende uitdrukking van de innerlijke relatie van de Heilige Drie-Eenheid. De Katholieke Kerk leert - in tegenstelling tot wat Robert Francis Prevost beweert - dat in de relaties tussen de Personen van de Drie-Eenheid, één persoon niets van één van de anderen kan "nemen" of "ontvangen" (λήμψεται) behalve door middel van emanatie. Bijbelse teksten zoals Johannes 20:22 werden door de Kerkvaders, vooral Athanasius van Alexandrië, Cyrillus van Alexandrië en Epiphanius van Salamis, gezien als gronden om te zeggen dat de Geest "substantieel voortkomt uit de Vader en de Zoon". Andere teksten die zijn gebruikt zijn Galaten 4:6, Romeinen 8:9, Filippenzen 1:19 waar de Heilige Geest "de Geest van de Zoon", "de Geest van Christus", "de Geest van Jezus Christus" wordt genoemd. Zie ook de teksten in het Evangelie van Johannes over de zending van de Heilige Geest door Jezus (Johannes 16:7). Openbaring 22:1 stelt dat de rivier van het Water des Levens in de Hemel "vloeit vanuit de troon van God en van het Lam", wat kan worden geïnterpreteerd als de Heilige Geest die voortkomt uit zowel de Vader als de Zoon.

De ketterse Robert Francis Prevost - die kennelijk onder één hoedje speelt met de schismatieke orthodoxen - ondermijnt de Katholieke Leer zoals deze o.a. verwoord werd in de Catechismus van de Katholieke Kerk:

246 De Latijnse overlevering van het Credo belijdt dat de Geest "voortkomt uit de Vader en de Zoon (Filioque)". Het Concilie van Florence van 1439 zegt uitdrukkelijk: "De Heilige Geest komt van eeuwigheid af voort uit de Vader en de Zoon en heeft zijn wezen en zijn op zichzelf zijn zowel van de Vader als van de Zoon en van eeuwigheid af komt Hij voort uit beiden als uit één beginsel en door één adem (...). En omdat de Vader zelf alles van wat de Vader is, behalve zijn Vader-zijn aan zijn eniggeboren Zoon gegeven heeft, toen Hij Hem voortbracht, bezit de Zoon ook dit, namelijk dat de Geest uit de Zoon voortkomt, van eeuwigheid af vanwege de Vader door wie Hij ook van eeuwigheid af voortgebracht is".

247 De bevestiging van het Filioque kwam niet voor in de in 381 te Constantinopel uitgesproken geloofsbelijdenis. Maar de Heilige Paus Leo heeft dit reeds dogmatisch beleden in 447, hiermee een oude Latijnse en Alexandrijnse overlevering volgend, en dit nog vóórdat Rome in 451 op het Concilie van Chalcedon, de Geloofsbelijdenis uit 381 leerde kennen en aanvaardde. Het gebruik van deze formulering in het Credo heeft langzamerhand ingang gevonden in de Latijnse liturgie (tussen de 8e en de 11e eeuw). Het inlassen van het Filioque door de Latijnse liturgie in de Geloofsbelijdenis van Nicea-Constantinopel vormt nu nog een geschilpunt tussen de Katholieke Kerk en de orthodoxe patriarchaten.

248 De oosterse traditie brengt, wat de Heilige Geest betreft, op de eerste plaats tot uitdrukking dat Hij éérst uit de Vader voortkomt. Door te belijden dat de Geest "uitgaat van de Vader" (Joh. 15, 26), verklaart zij dat Hij voortkomt uit de Vader door de Zoon. De westerse traditie brengt allereerst de eenheid in wezen tussen de Vader en de Zoon tot uitdrukking door te zeggen dat de Geest voortkomt uit de Vader en de Zoon (Filioque). Het is "gewettigd en redelijk" dat zij dit zegt, want de eeuwige orde van de Goddelijke Personen in hun eenheid van wezen houdt in dat de Vader de allereerste oorsprong is van de Geest, in zoverre Hij "beginsel zonder beginsel" is, maar ook dat Hij als Vader van de enige Zoon met Hem "het enige beginsel waaruit de Heilige Geest voortkomt" is. Als deze gewettigde complementariteit niet al te zeer benadrukt wordt, tast zij het wezen van het Geloof niet aan in de werkelijkheid van hetzelfde Mysterie dat men belijdt.